CUNG CẤP DỊCH VỤ Y TẾ NGOÀI LÃNH THỔ: CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CHO VIỆT NAM
NGUYỄN THỊ MINH CHÂU
Hiệp
định chung về Thương mại Dịch vụ (GATS) Của Tổ chức Thương mại Thế giới
(WTO), mà Việt Nam là thành viên chính thức kể từ tháng 1/2007, xác
định bốn phương thức cung ứng dịch vụ: (1) Cung ứng dịch vụ qua biên
giới; (2) Tiêu dùng ngoài lãnh thổ; (3) Hiện diện thương mại; Và (4)
Hiện diện thể nhân. Dịch vụ y tế được Ban Thư ký WTO đưa vào danh sách
các ngành dịch vụ mà các nước đang phát triển có thể thu được lợi nhuận
đáng kể từ thương mại dịch vụ theo phương thức 2- Tiêu dùng ngoài lãnh
thổ - Nghĩa là từ thu hút bệnh nhân nước ngoài vào sử dụng dịch vụ y tế
của nước mình (Tổ chức Y tế Thế giới và Ban Thư ký WTO, 2007).
Bài
viết này bàn về thực tế tình hình, thế mạnh, cơ hội, hạn chế và thách
thức liên quan đến phương thức cung cấp dịch vụ ngoài lãnh thổ của Việt
Nam và có những liên hệ so sánh với một số quốc gia châu Á có kinh
nghiệm tốt trong việc tận dụng các cơ hội để mang lại lợi ích cho quốc
gia mình.
1. CUNG CẤP DỊCH VỤ Y TẾ NGOÀI LÃNH THỔ LÀ GÌ?
Đối
với dịch vụ y tế, thực hiện “Phương thức 2- Tiêu dùng ngoài lãnh thổ”
là việc sử dụng dịch vụ y tế ở nước ngoài. Nhìn từ góc độ cung ứng dịch
vụ, thì đó là sự xuất khẩu dịch vụ y tế bằng việc cung cấp các dịch vụ
chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân/ Khách hàng nước ngoài trên lãnh thổ của
mình.
Phương
thức này được nhiều quốc gia xem xét và sử dụng như một công cụ để phát
triển kinh tế, đặc biệt là việc xây dựng loại hình du lịch chữa bệnh
như một ngành kinh doanh mũi nhọn. “Cung cấp dịch vụ y tế ngoài lãnh
thổ” được đề cập trong bài viết này bao gồm hai thành tố: (1) Xuất khẩu
dịch vụ y tế trên lãnh thổ- Nghĩa là thu hút khách nước ngoài đến khám,
chữa bệnh tại Việt Nam, và (2) Người Việt Nam ra nước ngoài chữa bệnh
dưới nhiều hình thức, trong đó có du lịch chữa bệnh.
Du
lịch chữa bệnh là một thuật ngữ để chỉ những du khách ra nước ngoài để
được chăm sóc sức khỏe. Ian Youngman (2010), chuyên gia nghiên cứu về du
lịch chữa bệnh đã đưa ra khái niệm du lịch chữa bệnh theo nghĩa rộng
nhất, đó là du lịch vì mục đích kiểm tra sức khỏe và khám chữa bệnh, làm
các phẫu thuật chọn lọc, nha và phẫu thuật thẩm mỹ, du lịch nghỉ dưỡng
và spa.
Du
lịch chữa bệnh là loại hình du lịch đang có xu hướng phát triển mạnh
trên thế giới, ngày càng thu hút nhiều du khách, đặc biệt là du khách
đến từ phương Tây, vì đáp ứng cùng lúc 2 mục đích: Chữa bệnh và du lịch.
Nếu như trước đây, những người giàu ở các nước đang phát triển thường
tìm đến Mỹ, Đức, Thụy Sĩ, Anh, Pháp… để chữa bệnh thì trong nhiều năm
gần đây, xu hướng này đã có chiều hướng thay đổi. Điểm đến được lựa chọn
nhiều là Thái Lan, Ấn Độ, Singapore… Tay nghề bác sỹ không thua kém các
nước tiên tiến trong khi giá thành dịch vụ thấp chính là sức hút làm
nên sự bùng nổ của ngành du lịch đặc biệt tại các nước này. Trong khu
vực Châu Á, tuổi thọ tăng và mức sống được cải thiện cũng sẽ tạo ra nhu
cầu lớn về chăm sóc sức khỏe có chất lượng ở khu vực này trong thời gian
tới.
.........................................
------------------------------------------------------
Nhận xét
Đăng nhận xét