VẬN TẢI VÀ GIAO NHẬN TRONG NGOẠI THƯƠNG

GIÁO TRÌNH VẬN TẢI VÀ GIAO NHẬN TRONG NGOẠI THƯƠNG

Ngay từ ngày thành lập Trường Đại học Ngoại thương, môn học “Nghiệp vụ vận tải và bảo hiểm trong Ngoại thương” đã được giảng dạy trong chương trình đào tạo của Nhà trường. Môn học này là một trong những môn học nghiệp vụ chuyên ngành chủ yếu trong chương trình đào tạo của Nhà trường. Cùng với sự phát triển của Nhà trường, môn học “Nghiệp vụ vận tải và bảo hiểm trong Ngoại thương”  cũng được cải tiến và hoàn thiện nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo. Năm 1986, lần đầu tiên cuốn giáo trình có tên gọi “Vận tải trong Ngoại thương”  được xuất bản, chấm dứt thời kỳ “giảng chay”  và “học chay”  trong công tác giảng dạy của môn học. Tiếp đến năm 1994, cuốn giáo trình mới có tên gọi “Vận tải và bảo hiểm trong Ngoại thương”  do Tập thể giáo viên trong Bộ môn “Vận tải và Bảo hiểm” biên soạn và được Nhà trường xuất bản. Cuốn giáo trình này đã trở thành giáo trình chuẩn của môn học phục vụ giảng dạy và học tập trong Nhà trường. Nội dung của cuốn giáo trình này đầy đủ và phong phú hơn nhiều so với trước đây. Năm 1997, cuốn giáo trình “Vận tải và bảo hiểm trong Ngoại thương” được tái bản có sửa chữa, bổ sung những kiến thức cập nhật.

Do sự phát triển nhanh chóng của nghiệp vụ vận tải, giao nhận và bảo hiểm trong hoạt động kinh tế đối ngoại nói chung và trong kinh doanh xuất nhập khẩu nói riêng, năm 1998 Nhà trường quyết định tách môn học “Vận tải và Bảo hiểm” thành 2 môn học riêng biệt vẫn trực thuộc Bộ môn là: Môn “Vận tải và giao nhận trong Ngoại thương” và môn “Bảo hiểm trong kinh doanh”. Để phục vụ giảng dạy và học tập kịp thòi và có chất lượng, Bộ môn đã triển khai biên soạn 2 cuốn giáo trình mới cho hai môn học riêng biệt nói trên. Nội dung của giáo trình: “Vận tải và giao nhận trong Ngoại thương” biên soạn lần này bao gồm những kiến thức nghiệp vụ chủ yếu về tổ chức chuyên chở và giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu.

Những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ này rất cần thiết và không thể thiếu trong hoạt động Kinh tế đối ngoại nói chung và trong hoạt động Ngoại thương nói riêng. Giáo trình đã trình bày một cách khá đầy đủ, toàn diện và cập nhật những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ hiện đại trong lĩnh vực vận tải và giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu.

Phạm vi sử dụng của cuốn giáo trình này chủ yếu là phục vụ công tác giảng dạy, học tập cho tất cả các loại hình đào tạo và bồi dưỡng của Trường Đại học Ngoại thương. Đây là cuốn giáo trình chính thống trong giảng dạy và học tập trong Nhà trường. Tuy nhiên, để nâng cao và mở rộng hơn nữa kiến thức nghiệp vụ về vận tải và giao nhận, người giảng cũng như người học còn phải kết hợp sử dụng những tài liệu tham khảo thích hợp khác và kết hợp liên hệ với tình hình thực tế đang diễn ra phong phú. Ngoài ra, cuốn giáo trình này cũng có thể là tài liệu học tập và tham khảo của nhiều loại độc giả khác, nhất là cán bộ quản lý và kinh doanh trong lĩnh vực Kinh tế đối ngoại.

Cuốn giáo trình này là một công trình khoa học của tập thể các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ và giảng viên trẻ của Bộ môn ”Vận tải và Bảò hiểm” dưới sự hưổng dẫn chủ biên của PGS. TS. Nguyễn Hồng Đàm. Tham gia trực tiếp viết cuốn giáo trình này gồm: PSG. TS. Nguyễn Hồng Đàm (Chủ biên): Chương I; GS. TS. Hoàng Văn Châu: Chương II và Chương VIII; PGS. TS. Nguyễn Như Tiến: Chương in, Chương VI và Chương vn; TS. Vũ Sỹ Tuấn: Chương IV và Chương V.

Các tác giả rất hy vọng cuốn giáo trình ”Vận tải và giao nhận trong Ngoại thương” mói này sẽ đóng góp. Một phần nhỏ vào quá trình hoàn thiện nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy của môn học nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo của Trường Đại học Ngoại thương trong những năm đầu của thế kỷ XXI.

MỤC LỤC

CHƯƠNG I: VẬN TẢI VÀ BUÔN BÁN QUỐC TẾ

I. Khái niệm chung về vận tải

1. Định nghĩa và phân loại vận tải

2. Đặc điểm sản xuất của ngành vận tải

3. Vai trò của ngành vận tải trong nền'kinh tế quốc dân

II. Vận tải quốc tế

1. Vận tải là công cụ quan trọng của Ngoại thương

2. Phân chia trách nhiệm về vận tải trong Ngoại thương

3. Chi phí vận tải và giá cả hàng hoá trong Ngoại thương

CHƯƠNG II: CHUYÊN CHỞ HÀNG HOÁ XNK BẰNG ĐƯỜNG BIỂN

I. Đặc điểm của vận tải đường biển

II. Cơ sở vật chất - kỹ thuật của vặn tải đường biển

1. Tàu buôn

2. Cảng biển

III Các phương thức thuê tàu

1. Phương thức thuê tàu chợ

2. Phương thức thuê tàu chuyến

3. Phương thức thuê tàu định hạn

IV.Vận đơn đường biển

1. Khái niệm, chức năng của vận đơn đường biển

2. Nguồn luật điều chỉnh vận đơn đưcmg biển

3. Phân loại vận đơn đường biển

4. Nội dung của vận đơn đường biển

V. Trách nhiêm của người chuyên chở đườmg biển đối với hàng hoá vận chuyển theo vận đơn

1. Khái niệm về trách nhiệm của người chuyên chở đường biển đối với hàng hoá

2. Trách nhiệm của ngưòi chuyên chở đường biển đối với hàng hoá theo ba Quy tắc hiện hành

3. Bộ luật ISM và trách nhiệm của người chuyên chở đường biển

VI. Thông báo tổn thất và khiếu nại người chuyên chở đường biển

1. Thông báo tổn thất

2. Khiếu nại người chuyên chở đường biển

3. Xét xử tranh chấp

VII. Hợp đồng thuê tàu chuyến

1. Khái niệm về hợp đồng thuê tàu chuyến và hợp đồng thuê tàu mẫu

2. Nội dung chủ yếu của hợp đồng thuê tàu chuyến

VIII. Hợp đồng thuê tàu định hạn

1. Hợp đồng thuê tàu định hạn mẫu

2. Nội dung chủ yếu của hợp đồng thuê tàu định hạn

CHƯƠNG III: CHUYÊN CHỞ HÀNG HOÁ XNK BẰNG ĐƯỜNG SẮT

I. Vị trí, đặc điểrtì của vận tải đường sát

1. Vị trí của vận tải đường sắt

2. Đặc điểm của vận tải đường sắt

II. Cơ sở vật chất - kỹ thuật của vận tải đường sắt

1. Tuyến đường sắt

2. Ga đường sắt

3. Đầu máy

4. Toa xe

III. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bằng đường sắt Việt Nam

1. Lịch sử phát triển của đường sắt Việt Nam

2. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bằng đường sắt Việt Nam

IV. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bằng đường sắt liên Vận quốc tế

1. Cơ sở pháp lý của việc chuyên chở hàng hoá bằng Đường sắt liên vận quốc tế

2. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bằng đường sắt liên vận Quốc tế theo Hiệp định SMGS

CHƯƠNG IV: CHUYÊN CHỞ HÀNG HOÁ XNK BẰNG ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG

I. VỊ trí, đặc điểm, đối tượng của vận tải đường hàng không

1. VỊ trí của vận tải đường hàng không

2. Đặc điểm của vận tải đường hàng không

3. Đối tượng chuyên chở trong vận tải đường hàng không

II. Quá trình phát triển của vận. Tải đường hàng không quốc tế

1. Lịch sử phát triển của vận tải đường hàng không Quốc tế

2 Vận tải đường hàng không quốc tế từ năm 1945 đến nay

3. Nhũng nét đặc tnmg của vận tải đường hàng không quốc tế

III. Cơ sở vật chất - kỹ thuật của vận tải đường hàng không

1. Cảng hàng không

2. Máy bay

3. Công cụ xếp dỡ, vận chuyển hàng hoá tại sân bay

IV. Chuyên chở hàng hoá bằng đường hàng không Việt Nam

1. Tổ chức vận tải đường hàng không Việt Nam

2. Cơ sở pháp lý của vận tải đường hàng không Việt Nam

V. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bầng đường hàng Không quốc tế

1. Các tổ chức vận tải đường hàng không quốc tế

2. Cơ sở pháp lý của vận tải đường hàng không quốc tế

3. Trách nhiệm của người chuyên chở đường hàng không Đối với hàng hoá

4. Khiếu nại người chuyên chở đường hàng không

5. Vận đơn đường hàng không

6. Cước phí đường hàng không

CHƯƠNG V: CHUYÊN CHỞ HÀNG HOÁ XNK BẰNG ĐƯỜNG Ô TÔ

I. Đặc điểm và tác dụng của vận tải bằng ô tô

1. Đặc điểm của vận tải bằng ô tồ

2. Tác dụng của vận tải bằng ô tô

3. Cơ sở vật chất-kỹ thuật của vận tải bằng ô tô

II. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bằng đường ô tô ở Việt Nam

1. Cơ sở pháp lý trong vận tải bằng đường ô tô ở Việt Nam

2. Thể lệ chuyên chở hàng hoa bằng đường ô tô ở Việt Nam

III. Tổ chức chuyên chở hàng hoá XNK bằng đường ô tô

1. Cơ sở pháp lý của vận tải quốc tế bằng đường ô tô

2. Trách nhiệm của người chuyên chở bằng đường ô tô Theo Công ước CMR

3. Trách nhiệm chứng minh tổn thất

4. Thông báo tổn thất và khiếu nại người chuyên chở

5. Giấy gửi hàng bằng đường ô tô

6. Cước phí vận tải quốc tế bằng đường ô tô

CHƯƠNG VI: CHUYÊN CHỞ HÀNG HOÁ XNK BẰNG CONTAINER

I. Sự ra đời và phát triển của hệ thống vận tải Container

1. Sự ra đời của hệ thống vận tải Container

2. Sự phát triển của hệ thống vận tải Container

II. Cơ sở vật chất - kỹ thuật của hệ thống vận tải Container

1. Container

2. Công cụ vận chuyển Container

3. Cảng, ga, bến bãi Container

4. Công cụ xếp dỡ Container

III. Nghiệp vụ chuyên chở hàng hoá XNK bằng Container

1. Kỹ thuật đóng hàng vào Container

2. Phương pháp gửi hàng bằng Container

3 Chúng từ vận chuyển hàng hoá bằng Container

4. Trách nhiệm của người chuyên chở Container đối với Hàng hoá

5. Cước phí trong chuyên chở hàng hoá bằng Container

IV. Nghiệp vụ gom hàng

1. Định nghĩa về gom hàng

2. Trách nhiệm của người gom hàng đối với hàng hoấ

V. Hiệu quả kỉnh tế - xã hội của chuyên chở hàng hoá XNK bằng Container

1. Hiệu quả kinh tế của chuyên chở hàng hoá XNK bằng Container

2. Hiệu quả về mặt xã hội của chuyên chở hàng hoá XNK Bằng Container trong vận tải đường biển

3. Những mặt hạn chế ừong chuyên chở hàng hoá XNK Bằng Container

CHƯƠNG VII: VẬN TẢI ĐA PHƯƠNG THỨC QUỐC TẾ

I. Khái quát về vận tải đa phương thức (VTĐPT)

1. Định nghĩa và sự phát triển của VTĐPT

2. Các hình thức của VTĐPT trên thế giới

3. Hiệu quả của VTĐPT

II. Cơ sở vật chất - kỹ thuật trong VTĐPT quốc tế

1. Các phương thức vận tải trong VTĐPT

2. Các đầu mối chuyển tiếp và thông tin trong VTĐPT

3. Thủ tục hải quan trong VTĐPT quốc tế

III. Tổ chức chuyên chở hàng hoá bảng VTĐPT quốc tế

1. Nguồn luật điều chỉnh VTĐPT quốc tế

2. Người kinh doanh vận tải đa phương thức (MTO)

3. Chứng từ vận tải đa phương thức

4. Trách nhiệm của MTO đối với hàng hoá

IV. Áp dụng và phát triển VTĐPT ở các nước Đông Nam Á và Việt Nam

1. Tình hình áp dụng và phát triển VTĐPT ở các nước Đông Nam Á

2. Tình hình áp dụng và phát triển VTĐPT ở Việt Nam

CHƯƠNG VIII: GIAO NHẬN HÀNG HOÁ XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN

I. Khái niệm chung về giao nhận

1. Định nghĩa về giao nhận và người giao nhận

2. Phạm vi của dịch vụ giao nhận

3. Vai trò của người giao nhận trong thương mại quốc tế

4. Quyền và nghĩa vụ của người giao nhận hàng hoá

5. Trách nhiệm của người giao nhận

II. Các tổ chức giao nhận trên thế giới và ở Việt Nam

1. Tổ chức các Cơ quan giao nhận trên thế giói

2. Liên đoàn quốc tế các Hiệp hội giao nhận (FIATA)

3. Các Công ty giao nhận quốc tế ở Việt Nam

III. Tổ chức và kỹ thuật giao nhận hàng hoá XNK tại Cang biển

1. Cơ sở pháp lý, nguyên tắc giao nhận hàng hoá XNK tại cảng biển

2. Nhiệm vụ của các bên tham gia quá trình giao nhậnhàng hoá XNK tại cảng biển

3. Trình tự giao nhận hàng hoá XNK tại cảng biển

PHỤ LỤC

Số 1: "Cổng ước quốc tế để thống nhất một số quy tắc về vận đơn đường biển, ký tại Brussels ngày 25/8/1924"

Số 2: "Nghị định thư sửa đổi Công ước quốc tế để thốngnhất một số quy tắc về vận đơn đường biển"

Số 3: "Công ước của Liên hiệp quốc về chuyên chở hànghoá bằng đường biển"

Số 4: "Công ước để thống nhất một số quy tắc vệ vận tải hàng không quốc tế - Công ước Vác-sa-va"

Số 5: "Nghị định thư sửa đổi Công ước để thống nhất Một số quy tắc vể vận tải hàng không quốc tế, ký tại Vác-sa-va"

Số 6: "Quy tắc về chứng từ vận tải đa phương thức của Hội nghị LHQ về buôn bán và phát triển/ Phòngthương mại quốc tế"

Số 7: "Các điều kiện kinh doanh chuẩn của Hiệp hội giao Nhận vận tải Việt Nam"

Keywords:pgs ts nguyễn hồng đàm giao thông vận tải,giáo trình vận tải hang hoa và giao nhận trong ngoại thương,sach bao hiem va quy trinh van dan,dai hoc ngoai thuong

PGS. TS. NGUYỄN HỒNG ĐÀM và Cs- TRƯỜNG ĐH NGOẠI THƯƠNG - NXB THÔNG VẬN TẢI

GIÁO TRÌNH VẬN TẢI VÀ GIAO NHẬN TRONG NGOẠI THƯƠNG

============