khoa luan tot nghiep,duoc si,nghien cuu tinh dau,cay choi xue,(baeckea frutescens l., ho sim myrtaceae),moc hoang,o vung nui soc son, ha noi,nguyen diem huong
NGHIÊN CỨU TINH DẦU CÂY CHỔI XUỂ (BAECKEA FRUTESCENS L., HỌ SIM MYRTACEAE) MỌC HOANG Ở VÙNG NÚI SÓC SƠN, HÀ NỘI.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tinh dầu là một trong những nguồn tài nguyên được khai thác sớm nhất, bởi tinh dầu gắn liền với cuộc sống hàng ngày của con người, trực tiếp phục vụ cho các nhu cầu thuốc men, dược phẩm, hương liệu. Có nhiều loại tinh dầu đã xuất hiện từ mấy nghìn năm trước công nguyên và ngày nay các nhà khoa học vẫn say mê tìm kiếm và nghiên cứu về nó, bằng chứng là nhiều loại tinh dầu mới đã được phát hiện.
Tinh dầu Chổi xuể là một linh dầu quý. Nó còn là nguồn lợi kinh tế lớn do có khả năng khai thác với số lượng lớn. Đã có nhiều công trình nghiên cứu tinh dầu Chổi xuể ở các vùng khác nhau của một số tác giả. Có thể kể đến:
Đỗ Tất Lợi: Nghiên cứu tinh dầu Chổi vùng Bắc Cạn, Thái Nguyên.
Phan Tống Sơn: Nghiên cứu tinh dầu Chổi vùng Đông Triều, Quảng Ninh.
Phạm Thị Hoà: Nghiên cứu tinh dầu Chổi vùng Thừa Thiên Huế.
Dương Thị Thuấn: Nghiên cứu linh dầu Chổi vùng Lệ Thuỷ, Quảng Bình.
Sóc Sơn là một huyện ngoại thành Hà Nội có nguồn lợi tinh dầu Chổi lớn. Song từ trước tới nay chưa có tác giả nào nghiên cứu tinh dầu Chổi Sóc Sơn. Là một huyện nghèo nhất Irong năm huyện ngoại thành Hà Nội, mội phần do Sóc Sơn có điều kiện địa lý không thuận lợi (80% là đất bạc màu nghèo dinh dưỡng), một phần do Sóc Sơn chưa tìm ra hướng đi đúng đắn để phát triển nguồn lợi sẵn có.
Với mong muốn phát triển cây Chổi xuể vùng Sóc Sơn thành cay cho nguồn lợi tinh dầu, đồng thời góp phần vào cuộc đấu tranh xoá đói giảm nghèo ở huyện, chúng tòi đã thực hiện đề tài: “ Nghiên cứu tinh dầu của cây Chổi xuể (. Baeckea frutesceus L., họ Sim Myrtaceae) mọc hoang tại vùng Sóc Sơn, Hà Nội. ”
Nội dung đề lài nhằm giải quyết các vấn đề sau:
* Khảo sát sự phân bố cây Chổi tại Sóc Sơn.
* Mô tả đặc điểm thực vật của cây Chổi.
* Xác định hàm lựơng tinh dầu.
* Phân tích thành phần hoá học tinh dầu Chổi
Phần II: TỔNG QUAN
2.1. Những kết quả nghiên cứu về thục vật học và phân bô cây Chổi xuể
Chi Baeckea là một chi nhỏ trong họ Sim {Myríaceae). Ngoài loài B. Frutcscens còn có các loài khác như: B. Vi gala; B. Síenophylìa [18 Ị. Hụ Sim trên thế giới có khoảng 100 chi và khoảng 300 loài phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và ở châu úc [4|.
2.1.1. Đặc điểm thực vật
Cây Chổi xuể còn có tên khác là: Thanh hao, Cương tùng [2] [5], là loại cây bụi thấp, cao 0,5-2m. Phân nhánh ngay từ gốc, thành cành nhỏ, mềm mùi thơm. Lá mọc đối hình kim không có cuống, hình sợi hẹp, dễ rụng. Hoa nhỏ, màu trắng, mọc đơn độc ở nách lá. Lá bắc rất nhỏ bé sớm rụng, nụ hoa hình chóp ngược. Đài 4-5 răng, tràng 4-5 cánh hoa, 8-10 nhị. Bầu hạ 3 ô rất nhiều noãn. Quả nang mở llieo đường ngách ngang. Hạt có cạnh.
2.1.2. Phân bố
Chổi xuể thường mọc hoang dại phổ biến trên các đồi miền trung du Vinh Phúc, Phú Thọ, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Đà Nẵng. Cây Chổi còn mọc trên các đồi cát, nhất là các đồi cát Quảng Bình, Thừa Thiên.
Trên thế giới, Chổi xuể phân bố chủ yếu ở vùng đồi núi các nước nhiệt đới như: Indonesia, Malaysia, Trung Quốc.
2.2. Những nghiên cứu về thành phần hoá học
2.2.1. Tinh dầu
2.2.1.1. Hàm lượng
Tháng 12/1971, Đỗ Tất Lợi và Trần Tố Hoa [2| đã định lượng linh dầu trong toàn cây Chổi xuể (trừ rễ) Thu hái ở Quảng Bình, Bắc Cạn, Thái Nguyên thấy hàm lượng tinh dầu trong toàn cây tươi là 0,5-0,7%.
Phan Tống Sơn và đồng sự [8] đã cất cây Chổi xuể tươi thu hái ở Đông Triều, Quảng Ninh tháng 2 năm 1972 thu được hàm lượng tinh dầu là 0,5%.
Phạm Thị Hoà đã xác định hàm lượng tinh dầu từ các bộ phận khác nhau của cây Chổi thu hái ở vùng đồi Thiên An, vùng cát trắng Mỹ Hạnh -Huế. Kết quả tính trên dược liệu khô tuyệt đối như sau:
+ Lá và cành đồi Thiên An 1,94%
+ Lá và cành đồi cát Mỹ Thạnh 3,72%
+ Lá và hoa đồi Thiên An 4,35%
+ Hoa đồi Thiên An 2,16%
+ Hoa đồi cát Mỹ Thạnh 2,33%
----------------------------------------
MỤC LỤC
Phần I: Đặt vấn đề
Phần II: Tổng quan
2.1 Những kết quả nghiên cứu về thực vật học và phân bố cây Chổi xuể
2.2 Những nghiên cứu về thành phần hoá học
2.3 Tác dụng dược lý và công dụng
Phần III: Thực nghiệm và kết quả
3.1 Nguyên liệu và phương pháp thực nghiệm
3.1.1 Nguyên liệu
3.1.2 Phương pháp thực nghiệm
3.1.2.1 Khảo sát sự phân bố cây Chổi tại Sóc Sơn
3.1.2.2 Mô tả đặc điểm hình thái
3.1.2.3 Xác định hàm lượng tinh dầu
3.1.2.4 Xác định các hằng số vật lý
3.1.2.5 Phân tích tinh dầu
a. Sắc kí lớp mỏng
b. Phổ tử ngoại.
c. Phổ hồng ngoại
d. Sắc kí khí - khối phổ
3.2 Thực nghiệm và kết quả
3.2.1 Khảo sát vị trí địa lý và điều kiện khí hậu huyện Sóc Sơn
3.2.2 Khảo sát sự phân bố cây Chổi xuể tại huyện Sóc Sơn
3.2.3 Đặc điểm hình thái, sinh lý cây Chổi xuể
3.2.4 Phân tích hoá học
Phần 4: Kết luận và đề xuất
--------------------------------------
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bài giảng Dược liệu tập 2-Trường Đại học Dược Hà Nội, 1998.
2. Đỗ Tất Lợi : Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam-NXB Y học, 1999.
3. Vũ Văn Chuyên, Lê Trần Chấn, Trần Hợp: Địa lý các họ cây Việt Nam-NXB khoa học và kỹ thuật, 1987.
4. Võ Văn Chi: Tóm tắt đặc điểm các họ cây thuốc-NXB Yhọc, 1976.
5. Võ Văn Chi: Từ điển cây thuốc Việt Nam, trang 240-241-NXB Y học, 1997.
6.VŨ Ngọc Lộ-Nghiên cứu những tinh dầu lấy từ cây thuốc Việt nam-Đại học Dược khoa, 1971.
7. Phạm Thị Hoà: Tinh dầu Chổi xuể Baeckea frutescens L, Tạp chí Dược học số 3/1996, trang 15.
8. Phan Tống Sơn, Nguyễn Quốc Dũng, Phan Minh Giang, Nguyễn Quyết Chiến, Nguyễn Bích Vân-Nghiên cứu thành phần hoá học tinh dầu Chổi xuể Baeckea ửutescens L, của Việt Nam-Tạp chí Dược học số 12/1998, trang7.
9. Phan Tống Sơn, Ngô Minh và Nguyễn Thị Huyền-Tạp chí Hoá học 1974, trang 39-43.
10. Nguyễn Xuân Dũng, Lê Thanh, Phạm Thị Trang, w . Taylor, Roel Fokkens-Một số kết quả nghiên cứu về tinh dầu hoa Chổi xuể mọc ở vùng cát Phú Vang-Thừa Thiên Huế-Tạp chí Thông báo khoa học số 2/1995.
11. Vũ Văn Chuyên-Phân loại thực vật bậc cao, thực vật học-Tập 2-NXB Y học 1971.
12. Dương Thị Thuấn-Khoá luận tốt nghiệp dược sĩ đại học khoá 1995-2000.
13. Chemical Abstracts ( C.A )-Vol 126, Number 12, 1997.
14. C.A-Vol 127,N o l9 ,1997: 265459d.
15. C.A-Vol 127, No 6,1997: 85907q.!6. Journal CA Section: II, 1998.
17. Joi iinal CA Section 11, Section cross-rdrcncc: 26, 1998.
18. Yahoo research: Baeckea fi utescens L, B-seed, 1999.
19. Zhu Lcneng, Li Younghua, Li Baching et al. Aromantic plant and essential Printed by Sunlight Printing and Bookbinding Factoy, Chen Wan, Hong Kong 1993 p. 49.
--------------------------------------------
Keyword: download,khoa luan tot nghiep,duoc si,nghien cuu tinh dau,cay choi xue,(baeckea frutescens l., ho sim myrtaceae),moc hoang,o vung nui soc son, ha noi,nguyen diem huong
linkdownload: KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP DƯỢC SĨ
Nhận xét
Đăng nhận xét