DAI HOC SU PHAM HA NOI
2011
LUAN VAN CAO HOC
VAN DE GIU GIN VA PHAT HUY GIA TRI VAN HOA CUA DAN
TOC EDE O DAK LAK HIEN NAY
HV: NGUYEN THI HAI YEN - HDKH: PGS. TS. PHAM VAN CHIN
MO DAU
1. Ly do chon de tai
Van hoa la mot hien tuong xa hoi co tinh ke thua ben vung. No luon luon ton tai trong dong chay cua su van dong, phat trien cua lich su. Tren chieu dai lich su ay, ben canh nhung cai do, cai lac hau lai co biet bao nhieu nhung dieu hay, dieu tot do chinh ban than con nguoi sang tao ra. Nhung cai gi trong qua khu ma ong cha ta da tao nen du hay du do cung co the co mat trong hom nay va trong nhung gi sap toi. Se la su may man cua chung ta neu nhung gi tot dep, tinh tuy cua ong cha ta chon loc, mang theo minh va quyen vao trong mot thoi dai moi. Nhung se la noi kho va dieu bat hanh doi voi chung ta neu nhung gi cua qua khu ma chung ta be nguyen xi khong co chon loc de ap dung vao hien tai hom nay.
Lich su phat trien cua loai nguoi dang vao nhung nam dau cua the ky XXI voi nhieu moi quan he huu co chang chit, tac dong qua lai lan nhau, dan xen vao giua cac su vat, hien tuong va cac qua trinh phat trien cua the gioi. Dac biet toan cau hoa duoc xem nhu la qua trinh lien ket phat trien giua cac quoc gia, dan toc tren the gioi. Su tac dong cua cuoc cach mang khoa hoc va cong nghe dang dien ra manh me cuon hut tat ca cac nuoc, cac dan toc tren the gioi vao qua trinh quoc te hoa moi linh vuc cua doi song xa hoi. Cac mau thuan co ban von co cua the gioi van dang ton tai va ngay cang dien bien phuc tap. Dieu do dan den mot nguy co lon de nhan thay la moi de doa tiem tang ve kha nang danh mat ban sac van hoa dan toc doi voi cac nuoc co nen kinh te cham phat trien, trong do co Viet Nam, mac du no cung dem lai cho cac quoc gia, dan toc khong it nhung thuan loi va co hoi lon.
Trong thoi dai ngay nay voi vai tro su menh lich su cua minh giai cap vo san va quan chung nhan dan lao dong da tu giac nam lay tat ca nhung gi tot dep, nhung gi tinh tuy nhat cua qua khu, cua hien tai de lam phong phu va giau dep cho su nghiep van hoa cua minh. Van hoa cung duoc xem nhu la “chung minh thu” ma thieu no thi moi quoc gia, dan toc se co nguy co dung ben bo vuc tham cua su danh mat hay tieu tan chinh ban than minh. Vi vay, van hoa dong mot vai tro het suc quan trong trong doi song cua moi quoc gia, dan toc “van hoa la nen tang tinh than cua xa hoi, mot dong luc thuc day su phat trien kinh te- xa hoi, dong thoi la mot muc tieu cua chu nghia xa hoi” [9-51]
Viet Nam la mot quoc gia da dan toc (54 dan toc anh em) Duoc phan bo deu khap cac vung khac nhau cua To Quoc. Do dac diem va dieu kien, hoan canh dia ly cua tuong vung khac nhau dan den hinh thanh cac vung van hoa khac nhau. Trong cac vung van hoa cua Viet Nam, Dak Lak mot tinh cua Tay Nguyen la noi tap trung mot vung van hoa dan toc dac sac cua cong dong dan cu lau doi. Nen van hoa ay anh huong sau xa den tung dan toc, tung con nguoi Dak Lak. No bieu hien o the gioi quan, nhan sinh quan, phong cach, tu duy loi song, sinh hoat, ung xu…. Cua con nguoi. Vi su van dong, bien doi cua the gioi luon dien ra khong ngung, dieu do khong the khong anh huong den van hoa Dak Lak, do la gia tri van hoa cua dan toc Ede o Dak Lak. Hon nua, van de quan trong duoc dat ra la khong the co binh dang dan toc neu khong giu gin va phat huy ban sac van hoa cac dan toc. Dan toc E de, mot dan toc ban dia tren dia ban tinh Dak Lak, cung voi qua trinh sinh song va phat trien cua minh dan toc Ede da de lai nhung gia tri van hoa doc dao, sau sac. Do la truong ca Dam San voi chang Dam San manh me khong chiu khuat phuc truoc so phan va truoc suc manh cua thien nhien, la khong gian van hoa cong chieng cung voi nhung le hoi keo dai hang tuan cung voi no la nhung che ruou can lam ngay ngat long nguoi, do la chiec Kpan dai duoc lam tu cay co thu duoc dat vao trong nha san danh cho cac nghe nhan danh chieng khoe tai nang va su kheo leo cua minh.
The nhung mot dieu dang buon hien nay, duoi tac dong cua nen kinh te thi truong, do anh huong mat trai cua nen van hoa phuong Tay; Su loi dung dan toc va ton giao cua cac the luc thu dich de pha hoai nen van hoa dan toc ban dia Dak Lak, nen da nay sinh loi song huong ngoai, phu nhan van hoa dan toc, song thuc dung, lam cho van hoa cac dan toc ban dia Dak Lak dang dung truoc nhung thu thach nghiet nga va co nguy co mai mot. Su chi phoi cua dong tien da lam thay doi quan niem ve nhung gia tri van hoa do, nhung gia tri van hoa do dang bi xem thuong, dang bi mai mot dan theo thoi gian khong con giu duoc nhung gia tri nguyen so nhu no von co. Mot dieu dang buon hon nua do la mot so nguoi trong chinh nhung cong dong da tao ra no da tu choi su ton tai cua no, dac biet la the he tre cua chinh dan toc Ede da khong biet duoc nhung tap quan cua minh. Cho nen, viec giu gin va phat huy gia tri van hoa cua dan toc Ede tren dia ban tinh Dak Lak mang tinh thoi su, cap bach, nham gop phan bao ton ban sac van hoa, xay dung va phat trien nen van hoa Viet Nam tien tien, dam da ban sac dan toc.
Voi nhung ly do tren, toi chon de tai “Giu gin va phat huy gia tri van hoa cua dan toc E de tren dia ban tinh Dak Lak hien nay. “cho luan van Thac si cua minh.
2. Lich su nghien cuu
Tu truoc den nay da co kha nhieu cong trinh nghien cuu ve van de van hoa duoi cac khia canh khac nhau:
Co nhieu bai viet, cong trinh khai thac ve moi quan he giua van hoa va phat trien: Tran Ngoc Hien “Van hoa va phat trien-tu goc nhin Viet Nam” NXB Khoa hoc xa hoi, HN, 1993; Pham Van Dong “Van hoa va doi moi” NXB Chinh tri Quoc gia, HN,1998; Hoang Trinh “Van de van hoa va phat trien” NXB Chinh tri Quoc gia, HN,1996;
Mot so cong trinh, bai viet ve van hoa duoi goc do triet hoc: Vu Thi Kim Dung-cach tiep can van de van hoa theo quan diem triet hoc Mac, tap chi triet hoc so 11/1998; Vu Duc Khien- Van hoa voi tu cach mot khai niem triet hoc va van de xac dinh ban sac dan toc cua van hoa, tap chi triet hoc so 6/2000; Nguyen Huy Hoang “Van hoa trong nhan thuc duy vat lich su cua C. Mac, NXB Van hoa thong tin, Vien van hoa, Ha Noi, 2002.
Cac bai viet lam ro tam quan trong cua van hoa trong nen kinh te thi truong hien nay nhu: Dang Huu Toan-Vai tro cua van hoa trong su phat trien lau ben theo huong cong nghiep hoa, hien dai hoa, tap chi triet hoc so 2/1999; Dang Quang Dinh-Vai tro cua van hoa doi voi su phat trien kinh te-xa hoi trong thoi ky day manh cong nghiep hoa, hien dai hoa, tap chi Ly luan Chinh tri so 12/2001.
Nhieu cong trinh viet ve ban sac van hoa, dan toc va ban sac van hoa cac dan toc thieu so o Viet Nam nhu: Tran Ngoc Them “Tim ve ban sac van hoa Viet Nam”, NXB. TP. HCM; Do Huy- Truong Luu “Ban sac dan toc cua Viet Nam”, Vien van hoa,1999; Huy Can “Suy nghi ve ban sac van hoa dan toc” NXB Chinh tri QG, HN,1994; Ngo Van Le “Van hoa cac dan toc thieu so o Viet Nam”, NXB Giao duc, HN, 1998; Ngo Duc Thinh “Van hoa dan gian Ede”, NXB Van hoa dan toc, HN,1992; Phan Dang Nhat “Su thi Ede”, NXB khoa hoc xa hoi, HN, 1991; Chu Thai Son “Hoa van co truyen Dak Lak”, NXB van hoa dan toc, HN, 1997; Y Thihu Truong Bi “Truyen co Ede” (tap 1,2), So van hoa thong tin Dak Lak, 1983; Le Huy Vu “Le hoi dan gian Ede”, NXB van hoa dan toc, HN 1995.
Nhin chung cac cong trinh chua di sau nghien cuu mot cach co he thong “Van de giu gin va phat huy gia tri van hoa cua dan toc Ede o Dak Lak hien nay”. Vi the, viec nghien cuu “van de giu gin va phat huy gia tri van hoa cua dan toc Ede o Dak Lak hien nay” la mot van de can duoc di sau lam ro.
NHUNG CHU VIET TAT TRONG LUAN VAN
BCH TW
Ban chap hanh trung uong
CNH,
HDH Cong nghiep hoa, hien dai hoa
CNTB
Chu nghia tu ban
CNXH
Chu nghia xa hoi
HDND
Hoi dong nhan dan
HTXNN
Hop tac xa nong nghiep
HTX
Hop tac xa
NQTW
Nghi quyet trung uong
Nxb.
Nha xuat ban
XHCN
Xa hoi chu nghia
MUC LUC
MO DAU
1. Ly
do chon de tai
2.
Lich su nghien cuu
3. Muc
dich, doi tuong, pham vi nghien cuu
4.
Nhung luan diem co ban va dong gop moi cua luan van
5.
Phuong phap nghien cuu
Chuong
1: VAN HOA VA GIA TRI VAN HOA CUA DAN TOC EDE O TINH DAK LAK
1.1.
Quan diem Mac xit ve van hoa va gia tri van hoa
1.1.1.
Khai niem van hoa
1.1.2.
Gia tri van hoa
1.2. Gia
tri van hoa cua dan toc Ede o Dak Lak
1.2.1.
Dieu kien nay sinh va ton tai cua van hoa dan toc Ede o Dak Lak
1.2.2.
Nhung net dac thu cua van hoa dan toc Ede o Dak Lak
Chuong
2: GIU GIN VA PHAT HUY GIA TRI VAN HOA CUA DAN TOC EDE O DAK LAK- THUC TRANG VA
GIAI PHAP
2.1.
Thuc trang cua viec giu gin va phat huy gia tri van hoa Ede o Dak Lak hien nay
2.1.2.
Thuc trang cua viec giu gin va phat huy ban sac van hoa cua dan toc Ede o Dak
Lak hien nay
2.1.3.
Nguyen nhan cua nhung han che trong viec giu gin va phat huy gia tri van hoa
cua dan toc Ede tai Dak Lak
2.2.
Nhung giai phap co ban doi voi viec giu gin va phat huy gia tri van hoa cua dan
toc Ede o Dak Lak
2.2.1.
Can cu de co giai phap
2.2.2.
Giai phap KET LUAN TAI LIEU THAM KHAO
DANH MUC TAI LIEU THAM KHAO
1. Ban
sac dan toc cua van hoa, NXB Van hoa, Ha Noi, 1990.
2.
Tran Van Binh chu bien (2000), Giao trinh ly luan van hoa va duong loi van hoa cua Dang,
Nxb Chinh tri Quoc gia, Ha Noi.
3.
Tran Van Binh chu bien (2004), Van hoa cac dan toc Tay Nguyen thuc trang va
nhung van de dat ra, Nxb Chinh tri Quoc gia, Ha Noi.
5.
Pham Van Chin chu bien (1997), Chu nghia Mac-Lenin va mot so van de ly luan,
thuc tien o Viet Nam, Nxb Dai hoc Quoc gia Ha Noi.
7. Vu
Thi Kim Dung (1998) “Cach tiep can van de van hoa theo quan diem triet hoc Mac”, Triet hoc, (1) Tr. 36-40.
8.
Pham Duc Duong (2002), Tu van hoa den van hoa hoc, Nxb. Van hoa Thong tin, Ha
Noi.
9.
Dang cong san Viet Nam, van kien Hoi nghi lan thu 4, Ban chap hanh Trung uong
khoa VII, Ha Noi, 1993, Tr. 51.
10.
Dang cong san Viet Nam (1998, Van kien Hoi nghi lan thu Nam Ban chap hanh Trung
uong khoa VIII, Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
11.
Dang cong san Viet Nam, Van kien dai hoi dai bieu toan quoc lan thu VIII, Nxb
su that, Ha Noi, 1996.
12.
Dang Cong san Viet Nam (2001), Van kien Dai hoi dai bieu toan quoc lan thu IX, Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
13.
Dang Cong san Viet Nam (2006), Van kien Dai hoi dai bieu toan quoc lan thu X,
Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
14. Be
Viet Dang, Chu Thai Son va cac tac gia (1982), Dai cuong ve cac dan toc Ede, M’Nong o Dak Lak, Nxb khoa
hoc xa hoi, Ha Noi.
15.
Nguyen Khoa Diem (2000), “Van hoa truyen thong cac dan toc thieu so trong cuoc song
hom nay” Van hoa nghe thuat, (7), Tr.
3-11.
16.
Pham Van Dong (1995), Van hoa va doi moi, Nxb Chinh tri Quoc gia, Ha Noi. 17. Luu Hung (1996), Van Hoa co truyen Tay Nguyen, Nxb Van hoa dan toc.
20.
Nguyen Van Huyen, Do Huy, Do Van Khang… (2000), My hoc Mac – Lenin, Nxb. Chinh
tri quoc gia, Ha Noi.
21. Do
Huy (2001), Xay dung moi truong van hoa o nuoc ta hien nay – Duoi goc
nhin gia tri, Nxb. Van hoa-Thong tin, Ha
Noi.
23. Do
Huy (2005), Van hoa va phat trien, Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha Noi. 24. Nguyen Van Huyen (1995), Gop phan nghien cuu van hoa Viet Nam, Nxb. Khoa hoc xa hoi, Ha Noi, 2 tap.
25.
Nguyen Van Huyen (1996), I. Kant, Nxb. Khoa hoc Xa hoi, Ha Noi. 26. Nguyen Van
Huyen (Chu bien, 2001), Van hoa tham my va van de xay dung con nguoi trong the
ky moi, Nxb. Van hoa-Thong tin, Ha Noi.
27.
Nguyen Van Huyen (2002), May van de triet hoc ve xa hoi va phat trien con nguoi,
Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
28.
Hegel, My hoc, Tu lieu dich khoa Van hoc, truong Dai hoc Khoa hoc Xa hoi va
Nhan van, Dai hoc Quoc gia Ha Noi.
29. I.
Kant (1996), Phe phan nang luc phan doan, Tai lieu dich, Thu vien khoa Triet
hoc, truong Dai hoc Khoa hoc xa hoi va Nhan van, Dai hoc Quoc gia Ha Noi.
30. Do
Van Khang (1984), Lich su my hoc, Nxb. Van hoa, Ha Noi.
31. Do
Van Khang (Chu bien, 1997), My hoc dai cuong, Nxb. Giao duc, Ha Noi.
32. Do
Van Khang (Chu bien, 1999), Nghe thuat hoc, Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
33. V.
I. Lenin (1977), Lenin ban ve van hoa hoc, Nxb. Van hoc, Ha Noi. 34. V. I. Lenin (1980), Toan tap, tap 3, Nxb Tien bo Matxcova. 35. V. I. Lenin (1980), Toan tap, tap 18, Nxb Tien bo Matxcova 36. V. I. Lenin (1987), Toan tap, tap 38, Nxb Tien bo Matxcova
41. Ho
Chi Minh (1995), Toan tap, tap 3, Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi. 42. Ho Chi Minh (1995), Toan tap, tap 4, Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi. 43. Ho Chi Minh (1995), Toan tap, tap 5, Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi. 44. Ho Chi Minh (1995), Toan tap, tap 6, Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
45. Do
Hoai Nam (Chu bien, 2003), Mot so van de ve cong nghiep hoa, hien dai hoa o
Viet Nam, Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
47. Vu
Duong Ninh (Chu bien, 2006), Lich su Van minh the gioi, Nxb Giao duc, Ha Noi.
48.
Phan Vien Da Nang (1996), Giu gin va phat huy gia tri van hoa Tay Nguyen, Nxb Chinh
tri Quoc gia, Ha Noi.
49.
Nguyen Hong Son (2004), Van hoa va phat trien – Su nhan thuc va van dung trong tu
tuong, Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
50.
Nguyen Thanh (2005): Phat trien nguon nhan luc phuc vu cong nghiep hoa, hien dai
hoa dat nuoc, Nxb Chinh tri quoc gia, HN.
52.
Thanh uy Buon Ma Thuot (03/2000), Chuong trinh Cong tac can bo dan toc tu nay
den nam 2005.
53.
Thanh uy Buon Ma Thuot (12/2010), Bao cao tham luan thuc hien Nghi quyet so 05
– NQ/TU ngay 14 thang 01 nam 2005 cua Tinh uy DakLak.
56. Uy
ban nhan dan Thanh pho Buon Ma Thuot (12/2009), Bao cao tinh hinh thuc hien
hoach phat trien kinh te-xa hoi, dam bao quoc phong an ninh nam 2009 va phuong
huong nhiem vu nam 2010.
58.
Huynh Khai Vinh (2001), Mot so van de ve loi song, dao duc, chuan gia tri xa hoi,
Nxb Chinh tri quoc gia, Ha Noi.
60.
Tran Quoc Vuong (Chu bien, 2008), Co so Van hoa Viet Nam, Nxb Giao duc, Ha Noi.
Nhận xét
Đăng nhận xét